رتینوبلاستوما چیست؟
به گزارش وبلاگ اسلیم، رتینوبلاستوما نوعی سرطان نادر چشم است که به طور کلی در کمین بچه ها زیر 5 سال است. طبق گزارش انجمن سرطان آمریکا، رتینوبلاستوما شایع ترین نوع سرطان چشم در بچه ها است. این بیماری قابل درمان است، اما در صورت مشاهده نشانه های آن باید سریعاً آنالیز گردد.
چه عواملی موجب ابتلا به رتینوبلاستوما می گردد؟
با رشد نوزادان در رحم، فرایند شکل گیری چشم ها به سرعت صورت می گیرد.چشم ها سلول هایی به نام رتینوبلاست دارند که به سلول های تازه تقسیم می شوند و شبکیه را پر می نمایند.
پایان، این سلول ها فرایند تقسیم را متوقف نموده و به سلول های رشد یافته شبکیه تبدیل می شوند.
بعضی اوقات، این فرایند اشتباه پیش می رود و به جای کامل شدن در سلول های ویژه ای که نور را تشخیص می دهد، بعضی از رتینوبلاست ها همچنان خارج تقسیم می شوند و خارج از کنترل رشد می یابند و سرطانی را ایجاد می نمایند که به عنوان رتینوبلاستوما شناخته می گردد.
علائم بیماری رتینوبلاستوما
علائم بیماری شامل موارد زیر است:بازتاب سفید
بازتاب سفید در عکسی که با فلش گرفته شده، دیده می گردد. اغلب یک چشم چشم قرمز دارد که طبیعی است اما چشم دیگر ممکن است سفید، زرد یا نارنجی به نظر برسد. این ممکن است فقط در یک یا بسیاری از عکس های کودک دیده گردد.لوچی
لوچی می تواند نشانه ای از رتینوبلاستوما باشد، اگرچه لوچی نیز می تواند چیزی بیش از لوچی هم نباشد.همواره ارزش آن را دارد که چشم فرد را معاینه کرد تا اطمینان حاصل گردد. بعضی از افراد لوچی را چشم تنبل می نامند.
در این حالت یک یا هر دو چشم به داخل یا بیرون نگاه می نمایند.
چشم قرمز، یا متورم بدون عفونت
چشم کودک بدون هیچ علت ممکن است بسیار قرمز و ملتهب باشد. این علامت معمولاً به علائم دیگر نیز مرتبط است.تغییر رنگ عنبیه
عنبیه، قسمت رنگی چشم، بعضی اوقات می تواند رنگ را در یک چشم تغییر دهد، گاهی اوقات فقط در یک ناحیه این تغییر رنگ اتفاق می افتد.عدم وجود چشم قرمز در عکس های با فلش
در عکسی که یک چشم چشم قرمز دارد (طبیعی است) چشم دیگر ممکن است سیاه به نظر برسد یا به نظر می رسد اشتباه است.این مورد بعلاوه می تواند نشانه این باشد که همه چیز درست نیست.
بدتر شدن دید کودک
ممکن است بینایی کودک وخیم تر گردد یا از بدو تولد، ضعف بینایی داشته باشد.ممکن است متوجه شوید که کودک شما مانند سایر بچه ها یا نوزادان در همان سن، تمرکز یا خیره نمی گردد و یا با چشم شما را دنبال نمی نماید.
سالانه 250 تا 500 مورد تازه رتینوبلاستوما در ایالات متحده رخ می دهد، بنابراین این بیماری نادر است.
بسیاری از علائم ذکر شده در بالا ممکن است نشانه هایی از آغاز بیماری باشد، بنابراین اگر متوجه هر یک از علائم فوق شدید، کودک را سریع آنالیز کنید. 1
تشخیص رتینوبلاستوما
معاینه بدنی و معاینه چشم
معاینه بدن برای آنالیز علائم عمومی سلامتی، از جمله آنالیز علائم بیماری مانند برآمدگی و معاینه شبکیه چشم است.آنژیوگرافی فلورسانسین
روشی برای آنالیز رگ های خونی و جریان خون داخل چشم. یک رنگ فلورسنت نارنجی به نام فلورسئین به رگ خونی در بازوی تزریق می گردد و وارد جریان خون می گردد. از آنجا که رنگ به وسیله رگهای خونی چشم عبور می نماید ، یک دوربین ویژه از شبکیه و کوروئید عکس می گیرد تا رگ های خونی مسدود شده را پیدا کند.آزمایش ژنتیک RB1
آزمایش آزمایشگاهی که در آن نمونه ای از خون یا بافت برای تغییر در ژن RB1 آزمایش می گردد.معاینه سونوگرافی چشم
روشی که در آن امواج صوتی با انرژی بالا (سونوگرافی) از بافتهای داخلی چشم گگردده می شوند تا پژواک نمایند.از قطره های چشم برای بی حس کردن چشم استفاده می گردد و یک پروب کوچک که امواج صوتی را ارسال و دریافت می نماید به آرامی روی سطح چشم قرار می گیرد. پروب ها از قسمت داخلی چشم تصویر می نمایند و فاصله آن از قرنیه تا شبکیه مقدار گیری می گردد.
این تصویر با نام سونوگرام روی صفحه نمایش مانیتور سونوگرافی نشان داده شده است. تصویر را می توان چاپ کرد که بعدا به آن نگاه گردد.
MRI (تصویربرداری با تشدید مغناطیسی)
روشی که با استفاده از آهنربا، امواج رادیویی و رایانه ای برای تهیه یک سری از تصاویر تفصیلی از نواحی داخل بدن مانند چشم مورد استفاده قرار می گیرد.این روش بعلاوه تصویربرداری رزونانس مغناطیسی هسته ای (NMRI) نامیده می گردد.
رتینوبلاستوما معمولاً بدون بیوپسی قابل تشخیص است. 2
درمان
درمان رتینوبلاستوما سه هدف اصلی را دنبال می نماید:- نجات جان کودک مبتلا به این بیماری
- محافظت از کره چشم تحت تاثیر قرار گرفته
- دستیابی به دید بهینه
در بیشتر موارد، درمان برای هر بیمار شخصی سازی می گردد. بعلاوه، پیچیدگی شرایط در نظر گرفته می گردد.
از شایع ترین روش های درمان رتینوبلاستوما می توان به موارد زیر اشاره نمود:
پرتو درمانی خارجی
در این روش درمان، پزشکان معمولا تومور را به صورت موضعی کنترل می نمایند و معمولا آثاری ماندگار بر شبکیه چشم ندارد.با این وجود، موارد مرگ و میر با استفاده از این روش درمان به طور قابل توجهی بالا است.
بعلاوه، این روش درمان ممکن است رشد استخوان های صورت را متوقف کند.
پلاک های ایزوتوپ رادیواکتیو
در این روش، پزشک پلاک های ایزوتوپ رادیواکتیو را روی چشم قرار می دهد. این نوع درمان در به حداقل رساندن مواجهه بافت سالم با پرتوافشانی یاری می نماید. با این وجود، آنها می توانند از این روش تنها در بعضی بخش های خاص از تومور استفاده نمایند.شیمی درمانی
این روش درمان به طور کلی برای پیچیده ترین و پیشرفته ترین موارد رتینوبلاستوما استفاده می گردد.بعلاوه، پزشکان می توانند از شیمی درمانی همراه با پرتو درمانی خارجی برای کوچک تر شدن تومور استفاده نمایند. 3
عوارض بعد از درمان رتینوبلاستوما
اگر هر دو چشم تحت تأثیر قرار بگیرند ، احتمالاً کودک شما بینایی را از دست می دهد.این ممکن است به معنای آن باشد که آنها باید در یک مدرسه اصلی یا در یک آکادمی خاص ، از حمایت از اختلال بینایی برخوردار باشند.
آب مروارید
پس از رادیوتراپی با یک چشم کامل ، بچه ها ممکن است دچار آب مروارید شوند. این بستگی به نوع رادیوتراپی آنها دارد.آب مروارید عبارت است از پوشانده شدن لنز چشم، که منجر به از بین رفتن بینایی می گردد.
به تازگی، روش تازهی از رادیوتراپی ساخته شده است که لنزها آسیب ندبده و آب مروارید اتفاق نمی افتد.
چشمهای خشک
خشکی چشم یکی دیگر از عوارض احتمالی رادیوتراپی است. این امر به این علت است که رادیوتراپی می تواند به مجاری اشک آسیب برساند.برای مرطوب نگه داشتن چشم باید از قطرات چشم یا اشک مصنوعی استفاده کند و احتمال ابتلا به عفونت را کاهش دهد.
عوارض جانبی طولانی مدت
مسائل طولانی مدت دیگر نادر است. رادیوتراپی می تواند باعث تغییر در شکل صورت گردد.این امر به این علت است که استخوانهای ناحیه رادیوتراپی ممکن است به همان مقدار طبیعی رشد ننمایند.
اما یادآوری این نکته حائز اهمیت است که بیشتر بچه ها با معالجه درمان می شوند. 2
پی نوشت:
1.www.mocoptic.com
2.www.vostrogene.com
3.www.eghtesadonline.com
منبع: راسخون